Bu məlumat yalnız maarifləndirmə məqsədi daşıyır və tibbi məsləhət əvəzi deyildir. Hər hansı sağlamlıq problemləri üçün həmişə həkim mütəxəssis ilə məsləhətləşin.
Qlisemik indeks, xüsusilə diabet xəstələrinin diqqətli olması gərəkən bir dəyərdir. Qlisemik indeksi aşağı olan qidaları istehlak etmək diabet, piylənmə və digər xroniki xəstəliklərdən qorunmaqda vacib bir addımdır.
Qlisemik indeks (Qİ), fərqli qidaların qan şəkərini yüksəltmə əyrilərini standartlaşdırmaq üçün istifadə olunan bir termindir. Qlisemik indeks 0 ilə 100 arasında bir şkalaya malikdir. Dəyər 100-ə yaxınlaşdıqca, həmin qidanın qan şəkərini o dərəcədə sürətlə yüksəldə biləcəyi mənasını verir.
Saf qlükoza istinad nöqtəsi olaraq təyin edilmiş və qlisemik indeksi 100 olaraq qəbul edilmişdir. Digər qidaların qlisemik indeksləri aşağıya doğru sıralanır.
Qlisemik indeksi yüksək olan qidalar istehlak edildiyi zaman qan şəkəri çox sürətli bir şəkildə yüksəlir. Bu da artıq çəkinin əlamətlərindən biridir.
Bu səbəbdən, qlisemik indeksi nə qədər aşağı olan qidalar seçilərsə, qan şəkəri o qədər yavaş yüksəlir.
Bir qidanın qlisemik indeksinin yüksək olub-olmadığı bu dəyərlərlə müəyyən edilir:
Aşağı qlisemik indeks: 55 və daha aşağı
Orta qlisemik indeks: 56-69
Yüksək qlisemik indeks: 70 və daha yuxarı (karbohidrat sinfinə daxil olur)
Düyünün Qlisemik İndeksi
Ağ düyünün qlisemik indeksi 73-dür.
Qəhvəyi Düyünün Qlisemik İndeksi
Qəhvəyi düyünün qlisemik indeksi 50-dir.
Basmati Düyünün Qlisemik İndeksi
Basmati düyününün qlisemik indeksi 50-58 arasındadır.
Bulğurun Qlisemik İndeksi
Bulğurun qlisemik indeksi 48-dir.
Yulafın Qlisemik İndeksi
Yulafın qlisemik indeksi 55-dir.
Makaronun Qlisemik İndeksi
Makaronun qlisemik indeksi 64-dür.
Qlisemik yük, hər hansı bir yeməkdə istehlak edilən qidaların tərkibindəki karbohidratın qan şəkərində yaratdığı ümumi şəkər yüküdür. Qlisemik indeksi yüksək olan qidaların qlisemik yükləri də yüksəkdir (Qlisemik yük = (Qİ x istehlak edilən karbohidratın qramı) / 100 olaraq hesablanır).
Qlisemik indeksi aşağı olan bəzi qidalar
Qatıq
Ət məhsulları
Yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər
Süd və süd məhsulları
Kəpəkli çörək
Qreypfrut
Gavalı
Alma
Armud
Fındıq, qoz, badam
Qlisemik indeksi yüksək qidaların qəbulu ilə piylənmə, diabet və bunlarla yanaşı digər xroniki xəstəliklərin görülmə tezliyi arasında paralellik mövcuddur. Bu səbəbdən sağlam və nizamlı qidalanmada yer alan karbohidratlı yeməklərin aşağı qlisemik indeksə malik olması lazımdır.
Bu qidalar istehlak edildiyi zaman qan şəkəri nizamlı şəkildə yüksəlir və bədəniniz normal fəaliyyətlərini daha yaxşı yerinə yetirir. Qlisemik indeksi yüksək olan qidalar, artıq insulin ifrazına səbəb olur. Artıq ifraz olunan insulin də bədəndə piylənməyə yol açır və nəticədə piylənməni yaradır.
Aşağı qlisemik indeksli qidaları istehlak etmək; bədənin insulin həssaslığını artırır, aclığınızı azaldır və uzun müddət toxluq hissi yaradır.
Bu məlumat yalnız maarifləndirmə məqsədi daşıyır və tibbi məsləhət əvəzi deyildir. Hər hansı sağlamlıq problemləri üçün həmişə həkim mütəxəssis ilə məsləhətləşin.
Endokrinoloq həkim Dr. Günel Rəcəbova endokrinoloji xəstəliklərin müasir üsullarla müayinə və müalicəsini həyata keçirir.