Endokrinoloq həkim hansı xəstəlikləri müalicə edir?

endokrinoloq həkim

Endokrinoloq həkim, bədənin hormon istehsal edən ifrazat vəzləri ilə əlaqəli xəstəlikləri diaqnoz edən, müalicə edən və idarə edən mütəxəssis həkimdir.

Bu mütəxəssislər, endokrin sistemlə əlaqəli çoxlu mürəkkəb xəstəlik və vəziyyətləri həll edirlər. Hormonal tarazlıq, metabolizm, böyümə, çoxalma və enerji səviyyələrinin tənzimlənməsi kimi müxtəlif mövzularda mühüm rol oynayırlar.

Endokrinoloq nə edir?

Hormon pozğunluqlarını diaqnoz rtmə

Endokrinoloqlar, hormon tarazlıqsızlıqlarından qaynaqlanan xəstəliklərin diaqnozu sahəsində ixtisaslaşmışlar. Bu, əhatəli fiziki müayinələr, qan testləri, hormon səviyyələri ölçmələri və qabaqcıl görüntüləmə üsulları istifadə edərək həyata keçirilir.

Müalicə planlarının inkişafı

Diaqnoz qoyulduqdan sonra, endokrinoloqlar şəxsə xüsusi müalicə planları inkişaf etdirirlər. Bu planlar dərman müalicəsi, cərrahi müdaxilə və ya həyat tərzi dəyişikliklərini əhatə edə bilər.

Hormonal xəstəliklərin idarəsi

Endokrinologiyanın sahəsi, ömür boyu izləmə və idarəetmə tələb edən xronik vəziyyətləri də əhatə edir. Bu, müntəzəm təqiblər və lazım gəldikdə müalicə planlarının yenidən təşkili deməkdir.

Endokrinoloq hansı xəstəlikləri müalicə edir?

Şəkərli Diabet

  • Tip 1 və Tip 2 Diabet: İnsulin istehsalı və ya istifadəsindəki pozğunluqlar. Qan şəkəri səviyyələrinin müntəzəm nəzarəti və uyğun dərman idarəsi.

Tiroid xəstəlikləri

  • Hipotiroidizm və Hipertiroidizm: Tiroid hormonu tarazlıqsızlıqları, enerji səviyyələrini və metabolizmi birbaşa təsir edir.
  • Zob və Tiroid Nodulları: Tiroid vəzinin böyüməsi və ya nodul inkişafı.

Osteoporoz

Sümük sıxlığının azalması, qırılma riskinin artması və kalsium metabolizması pozğunluqları kimi sümük sağlamlığı ilə əlaqəli vəziyyətlər.

Polikistik Yumurtalıq Sindromu (PCOS)

Qadınlarda hormon tarazlıqsızlıqlarından qaynaqlanan aybaşı pozğunluqları, sonsuzluq və androjen hormonu artıqlığı.

Metabolik Sindrom

Piylənmə, hipertansiya, yüksək qan şəkəri və anormal xolesterol səviyyələri ilə xarakterizə olunan vəziyyət olan metabolik sindrom.

Endokrinoloqa nə vaxt müraciət edilməlidir?

Endokrinoloqa müraciət etməli olduğunuz hallar, əsasən hormonal sistemlə (endokrin sistem) bağlı problemlərdən şübhələndiyiniz zaman ortaya çıxır.

Aşağıdakı vəziyyətlərdə endokrinoloqa müraciət etməyiniz tövsiyə olunur:

1. Qalxanabənzər vəzi problemləri:

  • Boyun nahiyəsində şişlik və ya düyün hiss edirsinizsə

  • Tez-tez yorğunluq, soyuğa və ya istiyə həssaslıq, kökəlmə və ya arıqlama

  • Səsdə batıqlıq, udqunma çətinliyi

  • Qalxanabənzər vəzi hormonlarının (TSH, T3, T4) laborator analizlərində anormallıq

2. Şəkərli diabet (Diabet):

3. Menstrual problemlər və ya sonsuzluq:

4. Böyümə və inkişaf problemləri:

  • Uşaqlarda boyun inkişafının geridə qalması

  • Erken və ya gec yetkinlik

5. Süd vəziləri və cinsi hormonlarla bağlı pozuntular:

  • Qadınlarda qeyri-adi süd ifrazı (prolaktin yüksəkliyi)

  • Kişilərdə döş böyüməsi (ginekomasti)

  • Libido azalması, cinsi funksiyanın pozulması

6. Osteoporoz və sümüklərin zəifləməsi:

  • Sıx sınıqlar, bel ağrısı, boy itkisi

  • D vitamini çatışmazlığı, kalsium metabolizması pozuntuları

7. Böyrəküstü vəz problemləri:

  • Tez-tez baş verən təzyiq yüksəlməsi, zəiflik, dəridə piqmentasiya dəyişikliyi

8. Metabolik sindrom və piylənmə:

  • Artıq çəki ilə yanaşı yüksək təzyiq, şəkər və xolesterin dəyərləri

  • Arıqlamağa baxmayaraq çəki itirməkdə çətinlik

Əgər bu əlamətlərdən bir və ya bir neçəsi sizdə varsa və ya sadəcə hormonal balansınızla bağlı narahatlığınız varsa, endokrinoloq müayinəsi faydalı ola bilər. 

Endokrinoloq həkiminin müalicə prosesi

  • Qiymətləndirmə və Diaqnoz: İlk addım, xəstənin simptomlarının əhatəli qiymətləndirilməsidir. Bu, tibbi keçmiş, simptomlar və ailə tarixi nəzərə alınaraq aparılır.
  • Testlər və Analiz: Qan testləri və lazım olan görüntüləmə müayinələri ilə hormon səviyyələrinin izlənməsi.
  • Müalicə və İdarəetmə: Hormon əvəzləməsi, pəhriz tənzimləmələri, həyat tərzi dəyişiklikləri və mümkünsə cərrahi müdaxilə.
  • Təqib və Qiymətləndirmə: Müalicənin effektivliyinin qiymətləndirilməsi və lazım gəlsə düzəlişlərin aparılması.

Endokrinoloq həkimlər, mürəkkəb hormonal sistemlərin işləməsi üzərində fokuslaşan sağlamlıq peşəkarlarıdır. Bu peşəkarlar, insanların sağlamlığını yaxşılaşdırmaq və həyat keyfiyyətini artırmaq üçün hormonların tarazlığa gətirilməsində kritik rol oynayırlar. Xəstələrin ehtiyaclarına görə xüsusiləşmiş qayğı və müalicə təmin edirlər.

Bu məqalə ümumi məlumat məqsədilə hazırlanmışdır. Fərdi tibbi məsləhət üçün mütəxəssis həkimə müraciət edin.